Alcoholvrij en blij bier
Geselecteerd, Tips dinsdag, 9 april 2024
Alcoholvrij bier is een serieuze categorie in de drankenwereld geworden. Vooral dankzij de verbreding van het aanbod. Een proefrondje alcoholvrij/arm speciaalbier bevestigt dit. Want wát kan dat lekker zijn!
Volgens cijfers van de Nederlandse Brouwers is de consumptie van alcoholvrij en alcoholarm bier sinds 2019 toegenomen met ruim 18%. Het marktaandeel is nu 6,7%. Al is dit bescheiden in vergelijking met pils (aandeel bijna 80%), het aanbod is nog nooit zo groot geweest. Dat het allang niet meer alleen over pils gaat, is hoogstwaarschijnlijk een van de aanjagers van het succes. De toename van alcoholvrij/arm speciaalbier verrijkt het aanbod aanzienlijk. De nieuwe generatie alcoholvrij valt in de categorie speciaalbier, zoals Witbier, Blond, IPA en Stout.
Ondertussen worstelen de autoriteiten enigszins met de benamingen en de verschillen in alcoholpercentages. Alcoholvrij bier mag volgens de Nederlandse Warenwet maximaal 0,1% alcohol bevatten. Tot een percentage van 1,2% mag het alcoholarm worden genoemd. En dan heb je nog de categorie laag-alcoholische bieren. Het aandeel van deze variant met een alcoholgehalte tussen de 2% en 4% steeg van 3% in 2019 naar 11% in 2022.
Buiten ons land gelden andere grenswaarden. Zo mag in België, Duitsland en Schotland bier tot 0,5% alcoholvrij worden genoemd, in Spanje is dat 1%, terwijl Frankrijk en Italië 1,2% als bovengrens hanteren. Vaak vermelden zij daarbij op het etiket de term ’non-alcoholic’. Ook bij sommige Nederlands bieren met 0,2% of 0,5% alcohol staat deze aanduiding op het etiket. Als de buitenlandse concurrenten dat mogen doen, dan kunnen we het onze eigen brouwers niet verbieden. Het exacte alcoholpercentage staat sowieso op de fles of het blik, want dat is in elk land verplicht.
Hoe maak je bier alcoholvrij?
De ingrediënten van pils zijn op één hand te tellen: water, graan, hop en gist. Niet alleen de hop en het graan zorgen voor de smaak. Veel van de aantrekkelijkste aroma’s ontstaan tijdens het vergistingsproces. Dat de productie van alcoholvrij bier vooral op dit essentiële onderdeel verschilt, verklaart dat het niet eenvoudig is om de smaak van de originele versies te benaderen. Onvermijdelijk gaan veel tijdens de gisting gevormde aromastoffen verloren.
Dit verklaart de opkomst van de nieuwe alcoholvrije speciaalbieren, zoals Witbier, Blond, en IPA. Naast water, graan, hop en gist mogen de brouwers daarvan talloze smaakmakers toevoegen. De brouwer van alcoholvrije IPA kan tientallen aromatische hopsoorten en andere smaakmakers toevoegen. Ook alcoholvrij Witbier profiteert van smaakvolle toevoegingen zoals korianderzaad en citrusschillen. Verwar Witbier overigens niet met Weizen, dat zich volgens het Duitse Reinheitsgebot traditioneel moet beperken tot tarwe, hop en gist.
De winnaars
*** Lowlander Wit
Expressief en intens verfrissend sinaasappelfruitig plus zachtbittere citroenzest. Karaktervol en aangenaam intens verkwikkend witbier met uitbundig veel smaak. 0,0% alc.
*** La Trappe, Trappist Nillis
Amberkleurig kloosterbier met een mild, romig, chocolade-karamelachtig zoetje en. Een verfrissend zuurtje houdt de smaak prettig bitterzoetzuur.
Prettig bitterdroog, lengte. 0,0% alc.
*** Lowlander IPA
Zeer citrusschil-fruitig/kruidig. Veel smaak met mooie bitters, aangevuld met een prettig mango-zoetje. Kruidige nasmaak. Veelzijdige smaak. Moet lekker zijn bij pittig eten. 0,3% alc.
** VandeStreek Playground IPA
Romig en kruidig met zachte bitters. Sappig met een rijp fruitig zoetje. Verleidelijk en dorstlessend met een mooie balans. Non Alcoholic IPA, 0,5%.
** Frontaal, Juice Punch NEIPA
Zacht, verfrissend en heel licht zoet, met zachte bitters. Heel toegankelijk, mild en prettig bescheiden. 0,5% alc.
* De Halve Maan, SportZot
Alcoholarme variant van de Brugse Zot Blond. Licht bitterkruidig, citrusfris, toegankelijk prettig mild met een drogend bittere, kwiekfrisse nasmaak. 0,4% alc
* Two Chefs Brewing Funky Falcon
‘Non Alcohol Pale Ale’. Citrus en lekker fruitig hoppig. Zachtbitter, met een klein zoetje. Allemansvriend. Ongecompliceerd lekker. 0,2% alc.
* Uiltje, Superb-Owl IPA
Toegankelijk, zacht en citrusfris met milde bitters die goed in balans zijn met de zoete en zure tonen. 0,2% alc.
Bierboek 0.0
Het was de Tilburgse bierschrijver Frits Dunnink die me bijpraatte over de etikettenkwestie ‘non-alcoholic’. Dunnink schreef het boek 0.0 – Alcoholvrij bier in de Lage Landen. Op dit moment werkt hij aan een geactualiseerde versie, met nóg meer recensies en proefnotities. Eén van zijn favorieten:
Nøgne ØSvart/Hvit 0,0% | Milk Stout uit Noorwegen
“Bruinzwart met beige schuim. Geroosterde tonen van koffie, noten, vanille en donkere chocolade. Gebalanceerde, bitterzoete afdronk. Lekker bij geroosterd vlees of desserts met rood fruit.”
