Zomerbier, hiep hop hoera! – De herontdekking van hop

Geselecteerd, Tips zaterdag, 10 juli 2021

Laten we hop in het zonnetje zetten. Dit eeuwenoude ingrediënt eist in een nieuwe generatie bieren de hoofdrol op als expressief aromatische en verkwikkende smaakmaker.

Zo’n tien tot vijftien jaar geleden was witbier met een schijfje citroen elk jaar een van de zomertips in het Bierblad, een voormalig relatiemagazine van Heineken Brouwerijen waar ik voor werkte. Aangevuld met modieuze biertjes als Amstel Bright, Desperados en Radler. Designerbieren noemden wij het op de redactie – laat de baas het niet horen.

Net als het schijfje citroen, dat onmiddellijk de mooie in het zonlicht fonkelende schuimkraag van het witbier om zeep helpt, is ‘zomerbier’ als u het mij vraagt een bedenksel van de marketingafdeling. Elk bier – of welke drank dan ook – dat niet te zwaar is, is prima voor de zomer. Wat dat betreft is er met de ‘nieuwe’ biersoorten als Saison, Session en India Pale Ale (IPA) nu veel meer keus dan tien jaar geleden. Saison is een droog en fris Belgisch biertype dat wordt gebrouwen met ‘saisongist’ en kruiden en specerijen. Session betekent niet veel meer dan een lager alcoholpercentage, altijd prettig op lange, warme avonden. IPA is momenteel de populairste nieuwkomer.

Hipsterbier

India Pale Ale (en varianten zoals New England IPA, American IPA, West Coast IPA, Double IPA en Triple IPA) is een overtuigende ambassadeur van hop als smaakmaker. Het is niet voor niets het meest gebrouwen biertype van de talloze nieuwe brouwerijen in ons land, die zonder IPA waarschijnlijk minder talrijk zouden zijn geweest. Volgens de Stichting Erfgoed Nederlandse Biercultuur zijn er nu 829 bierbrouwers. Bij de verschijning van het eerste Heineken Bierblad in 1989 waren dat er 28. Enkele jaren geleden konden we India Pale Ale nog zien als een enigszins gehypet hipsterbier. Ik denk dat we nu moeten toegeven dat we er niet meer van afkomen, en dat we daar blij mee mogen zijn.

Ik denk dat IPA en Saison zo succesvol zijn omdat ze voor het eerst na lange tijd écht iets nieuws toevoegen aan het bieraanbod. De klassieke speciaalbieren zijn prima, maar ze zijn al tientallen jaren hetzelfde. Ter vergelijking haalde ik voor deze proeverij ook de Belgische klassieker Hoegaarden Wit in huis. Het spijt me om het te moeten zeggen, maar bij het nieuwe, van onstuimige levenslust bruisende aanbod steekt dit ingetogen tarwebier flauw en saai af.

Dry hopping

In de nieuwe lichting IPA’s en in veel (maar niet alle) Saisons zet het royale gebruik van hop de toon, maar heel anders dan ‘vroeger’. Het verschil zit hem in de combinatie van de techniek dry hopping en de vele tientallen nieuwe gecultiveerde hopvariëteiten uit de hele wereld die tegenwoordig ter beschikking staan, elk met zijn eigen aromaprofiel. Bij dry hopping wordt laat in het brouwproces, aan het eind of na de gisting, opnieuw hop toegevoegd. Dit zorgt voor extra fruitige en kruidige aroma’s, waar de eerder in het proces gebruikte hop in het brouwmengsel meekookt om voor de nodige bitters in het bier te zorgen.

De expressieve, verkwikkende, kruidig citrusfrisse hoparoma’s zorgen voor een geheel nieuwe bierbeleving. Vier, vijf of meer met exotische namen getooide hopsoorten in één bier is geen uitzondering. Alleen al in de hooguit twintig bieren die ik voor dit artikel proefde zijn dat Sorachi Ace, Simcoe, Citra, Mosaic, Mandarina Bavaria, Amarillo, Vic Secret, Lemondrop, Cascade, Columbus, Saphir, Willamette, Magnum, Galaxy, Rakau… Wordt u al nieuwsgierig?

10x van harte aanbevolen

Oedipus, País Tropical, Session IPA, 4,5%

Stevig hopkruidige geur en mooi citrusfris. Speels, spannend en subtiel. Verkwikkend, met een droge afdronk. Jubelend tropisch zomerbier.

Oedipus, Gaia, IPA, 7%

Fris zoetfruitig, hoppig bitter en stevig bloemkruidig. Expressief, vurig en stevig met een karamelzoete nasmaak. Voor wat later op de zomeravond.

Oedipus, Mannenliefde, Saison, 6%

Gebrouwen met sereh en szechuanpeper. Zacht en mild met friszoet steenfruit. Prettig anders, maar bescheiden. Lieve jongens zijn het.

Jopen, Spring in the Hop, American IPA, 6%

Levendig hopkruidig met bitterzoet citrus- en perzikfruit. Heerlijk fruitig-fris en kruidig-droog. Eén nadeel: het is ‘lentebier’… op = op.

Homeland, Ketelbinkie, Session IPA, 3,5%

Uitbundig kruidig en grapefruit-bitterfruitig met een fris zuurtje, terwijl pittigheid het lage alcoholgehalte goed compenseert.

De Molen, Water & Vuur, New England IPA, 6%

Minder stuivend kruidig-fruitig en met meer moutsmaak iets ‘serieuzer’ dan andere IPA’s. Mooie volle, droge, citrusfrisse smaak.

De Molen, Vuur & Vlam, IPA, 6,2%

Krachtig kruidig en fris hoppig met een prettig bitterzoete nasmaak. Iets strenger nog dan Water & Vuur, niet minder mooi.

7 Deugden, Ruim + Hartig, Saison, 5,5%

Exotisch kruidig en citrusfruitig, mede dankzij limoenblad als smaakmaker. Zacht, zoetfruitig en bovenal zeer verfrissend.

Gebrouwen door Vrouwen, Bloesem Blond, 6,2%

Nieuwe stijl blond bier. Heel apart, gebrouwen met vlierbloesem. Uiterst zacht, met weinig bitters en een mild karamelzoetje na.

Gebrouwen door Vrouwen, Gember Goud, 4,6%

IPA noch Saison, wel leuk & lekker. Uitgesproken gembersmaak. Tintelend scherp als Ginger Ale met ook wat koriander in de verte.

Dit artikel verscheen in juli 2021 in magazine Arts & Auto