Ondertussen in de Elzas

(Deels eerder verschenen in Horeca Entree)

Sommeliers in de Elzas

Vlnr: Björn Cocu, Edwin Raben, Jaco van Hensbergen, Saskia Schurink, Mitchell Lighthart en Ruben Kwakman

Neemt elk wijngebied in zijn marketingstrategie graag de lokale wijn-spijscombinaties mee, nergens is dit zo vanzelfsprekend als in de Elzas.

De streek telt maar liefst 29 restaurants (in 2023) met een of meer Michelinster(ren), terwijl het eten in de vele, relatief eenvoudige Elzasser Winstubs of Wistubs al zo lekker is.

Ik heb ervan genoten tijdens een studiereisje, samen met de sommeliers Saskia Schurink (HanTing Cuisine, Den Haag), Björn Cocu (L’Epièce, Eindhoven), Jaco van Hensbergen (Parkheuvel**, Rotterdam), Ruben Kwakman (Cordial*, Oss), Mitchell Lighthart (Boreas**, Heeze) en Edwin Raben (Edwines).

Wistub Brenner

Wistub Brenner in Colmar

Dirler-Cadé

Wijn en spijs zit de Elzassers in het bloed. Zo had Jean Dirler van Domaine Dirler-Cadé (importeur: Okhuysen) bij elke wijn – en dat zijn er nogal wat – een andere spijssuggestie.

Wat zijn die wijnen goed, bijvoorbeeld Pinot Blanc 2011 (Auxerrois/Pinot Blanc 60/40 – romig, rond, kruidig, mooi schone afdronk), Riesling Belzbrunnen 2011 (lieu-dit op de grens van Kessler en Spiegel – witte bloemen, mooie balans, vetje, fijne droge afdronk); Riesling Saering 2009 Vendange Tardive (finesse, floraal, verfijning, zachte kruidigheid, filmend mondgevoel, maar niet dik); Gewurztraminer Kessler 2009, (66 gram suiker, maar de wijn werd evengoed geen Vendange Tardive genoemd); Sélection de Grains Nobles 2009 (135 gr suiker).

De hoogtepunten waren voor mij: Riesling Grand Cru Kessler (2010, 2008 en 2000) en Muscat Grand Cru Saerling 2010 (Jean Dirler: “Lekker bij zalm met dille of bij zachte geitenkaas met bieslook.”)

Léon Beyer

Oktober is hoogseizoen voor paddenstoelen, dus kwam elke dag wel een mooi gerecht met deze herfstgroente uit de bossen van de Vogezen op tafel. Pinot gris bleek de beste keuze bij Cèpes des Vosges, zoals ze het eekhoorntjesbrood hier noemen. Pinot gris past net zo mooi bij paddenstoelen als gewurztraminer bij curry. Een heel lekkere was Pinot Gris Cuvée des Comtes d’Eguisheim 2007 van Domaine Léon Beyer, een droge wijn met spannende aroma’s van geconfijte citrusschilletjes, karamel en een mooie kruidigheid.

Deze wijn werd geschonken bij foie gras met gebakken cantharellen tijdens een diner dat Marc Beyer ons aanbood in restaurant L’Atelier du Peintre in Colmar (voortreffelijke zaak, beste dinerervaring van de reis). Toch is dit een droge wijn (4 gram suiker). Marc Beyer zei hierover: “Het is een misverstand dat foie gras wijn met restsuiker nodig heeft, foie gras verdraagt geen zuur”.

Er zit nooit restsuiker in de wijnen van Beyer, uitgezonderd de late-oogstwijnen. “Ik haat restsuiker,” zegt hij, “suiker hoort alleen thuis in Vendange Tardive  en Sélection de Grains Nobles.” Domaine Léon Beyer wordt sinds jaar en dag geïmporteerd door Heeren van Heusden Wijnkoopers.

Jean Trimbach

Jean Trimbach

Trimbach

Mooie wijnhuizen bezochten we. Wat een imponerende kracht heeft Domaine Trimbach (Ribeauvillé). Structuur voor alles, lijkt het motto van Trimbach als het de Rieslings betreft. Ongeveer 40% van de productie van Trimbach is Riesling. Deze wijnen zijn streng, mineraal, beendroog en compromisloos.

Trimbach bottelt zijn wijnen relatief jong (in de lente na de oogst) en laat ze vervolgens enkele jaren rijpen op fles voordat ze de markt opgaan. Er zijn permanent ongeveer drie miljoen flessen in voorraad. Van de beste wijnen van het huis is nu pas oogstjaar 2006 op de markt. ‘That is our commitment to quality”, zegt Jean Trimbach.

De beste wijnen, zoals de Cuvée Frédéric Emile en de Clos Sainte Hune, kunnen dan ook minstens vijftien jaar rijpen.

Jean Trimbach onderstreepte de reputatie van het wijnhuis met de mededeling dat “alle 26 sterrestaurants die de Elzas telt, wijn van Trimbach op de kaart hebben staan”.

Terzijde: volgens Jean Trimbach is nieuwe haring met droge Gewurtztraminer een verrassend mooie combinatie. Importeur van Trimbach is Walraven Sax.

Bott-Geyl

Jean-Christophe Bott schenkt in

Bott-Geyl

Veel milder, subtieler en ronder is de wijn van Domaine Bott-Geyl (14 ha in Beblenheim), dat net als Dirler-Cadé biodynamisch werkt. De basiswijnen zijn al zeer prettig, terwijl de Grands Crus (Schlossberg, Schoenenbourg, Furstentum, Sonnenglanz, Mandelberg) elegant en verfijnd zijn.

De wijn wordt wat Jean-Christophe Bott betreft in de wijngaard gemaakt. Vervolgens wordt niet te veel ingegrepen in het proces. Natuurlijke gisten, geen toevoegingen zoals suiker of enzymen, alleen sulfiet. Langzame gisting – 3 tot 6 maanden – voor meer complexiteit. Geen filtering.

Jean-Christophe vertelde dat nieuwe wijnstokken afkomstig zijn van massale selectie (keuze voor planten met lage groeikracht) in plaats van nieuwe klonen aan te schaffen. Dit om de biodiversiteit te vergroten. Hoge plantdichtheid, 5000 tot 7800 planten per hectare, om de wortels te dwingen dieper te gaan. Rijp oogsten, lage opbrengst, mede door een streng snoeiregime in de winter. Transport in kleine champagnekistjes om het fruit onbeschadigd te houden. (Importeurs: Henri Bloem en Jos Rijnaarts.)

Cave de Beblenheim

Cave de Beblenheim (onder andere te koop bij Albert Heijn) is met 130 aangesloten wijnboeren en 300 ha wijngaarden in omvang de vijfde coöperatie van de Elzas. Goed voor 5 miljoen flessen per jaar, waarvan 1 miljoen crémant. De mousserende wijn verkoopt overal goed, behalve in Nederland. De meeste crémants zijn blends van pinot blanc en auxerrois, soms pinot blanc/chardonnay, en heel soms worden er onrijpe andere druiven zoals riesling voor gebruikt.

In totaal produceert de Elzas tegenwoordig 33 miljoen flessen crémant. Dat is ongeveer 21 à 25% van alle wijn. In 1979 was dat nog maar 1 miljoen. Tweederde daarvan gaat naar supermarkten, terwijl 40% van de bubbelwijn wordt geëxporteerd.

Een andere groeimarkt is de Gewurztraminer. Vooral Italië is een grote afnemer omdat ze zelf in Alto Aldige niet genoeg wijn van deze druif kunnen maken om aan de vraag te voldoen.

De crémants van Beblenheim maakten evenwel geen indruk op me. Enkele wijnen van Grand Cru Sonnenglanz bevielen mij beter, zoals de Pinot Gris 2010 (goede zoet-zuurbalans, kalkachtig mondgevoel, fijne afdronk, rokerige geur, ingetogen, mineraal) en de Riesling 2009 (aromatisch, complex, iets petrol, zacht, kruidige, mineraalrijke en droge afdronk, fijne zoet-zuurbalans, wel wat laag zuur). De Gewurztraminer Sélection de Grains Nobles 2007 van Cave de Beblenheim is ook mooi.

Jean-Louis Mann

Domaine Jean-Louis et Fabienne Mann in Eguisheim was het onbekendste adres in het reisprogramma, maar bepaald niet de minste. Het kleine familiebedrijf (9 ha) bezit een Grand Cru-wijngaard op de Pfersigberg en maakt daarnaast onderscheid tussen een groot aantal verschillende lieux-dits (percelen) met elk hun eigen (bodem)kenmerken.

Jean-Louis Mann

Jean-Louis Mann

Mann maakt gulle, verleidelijke terroirwijn van onder meer riesling, pinot gris, auxerrois, gewurztraminer en pinot noir. Pfersigberg is een van de locaties waar in de toekomst voor het eerst pinot noir als Grand Cru op de markt mag worden gebracht.

De Pinot Noir Chemin de Pierres van Mann is verrukkelijk fruitig en zacht, maar met een serieuze structuur en intensiteit. Het geheim schuilt in de lage opbrengst (30 hl/ha) en de rijping gedurende een jaar op oude vaten uit de Champagne, waar de jongste zoon Sébastien in de leer is geweest.

Vandaar ook dat zijn Crémant Extra Brut zo lekker is. Gemaakt van 60% pinot noir en 40% auxerrois, waarbij alleen de eerste persing wordt gebruikt, terwijl een deel van de basiswijn rijpt op houten vaten. Importeur: Mann Fine Wines (geen familie).

René Muré

Net als Pfersigberg is Vorbourg een wijnberg die op de nominatie staat om in de toekomst Grand Cru Pinot Noir te mogen voortbrengen. René Muré is hier een van de (biologisch werkende) wijnmakers die mooie Pinot Noir maakt (en ook goede Riesling trouwens) in het dorpje Rouffach.

Zijn Pinot Noir ‘V’ 2010 (de ‘V’ staat voor Vorbourg) is erg mooi. Mooie Rieslings zijn onder andere Clos St Landelin 2010Côte de Rouffach 2010 en Grand Cru Vorbourg 2010. Importeurs: De Geluksdruif en Wijn Verlinden.

Philippe Kubler

Philippe Kubler

Paul Kubler

Bij Paul Kubler (Soultzmatt) vielen mij de basiswijnen (te herkennen aan een ‘K’ op het etiket) tegen. De wijnen zijn naar mijn smaak niet verfijnd, en ze hebben scherp appelzuur. Philippe Kubler werkt sinds twee jaar biologisch. Hij hanteert een plantdichtheid van 6000 à 6500 planten per hectare en de opbrengst per hectare ligt tussen de 45 en de 65 hl/ha.

Hij zegt: “Ik wil een niet te lage opbrengst, want dan worden de druiven te vroeg rijp, waardoor ze vatbaar worden voor botrytis. Dat is niet wenselijk omdat ik droge wijn wil maken.” Het is relatief warm in dit deel van de Elzas. Kubler:  “Onze Grand Cru is te heet voor Riesling, te veel zon voor de dunne schil van Riesling.”

Wel mooi zijn de Pinot Gris Grand Cru Zinnkoepflé 2008 en de Riesling Breitenberg (lieu-dit) 2009 (mooie geur, volle smaak, redelijk zoet – 12 gram, dat spontaan ontstaat doordat de gisting stopt – maar goede zoet-zuurbalans).

Waanzinnig mooi is zijn Gewurztraminer Grand Cru Zinnkoepflé 2008. “Mijn beste Gewurztraminer ooit”, zegt Philippe Kubler en dat moet wel waar zijn, zo lekker als die is. “Deze wijn kán niet gaan vervelen.” Importeur: Werkhoven Wijnen.

Thomas Schlumberger

Tot slot, voor meelezende handelaren: Domaines Thomas Schlumberger (Guebwiller) zoekt een importeur. Twee wijnen van dit wijnhuis kwamen voorbij en die maakten beide een bovengemiddelde indruk: Pinot Gris Les Princes Abbé 2010 (zeer prettig, zacht en soepel, mooie zoet-zuurbalans, mineraal, schone droge afdronk) en Riesling Grand Cru Saering 2007 (erg fijne geur, vief, levendig, sappig, vol en lang).

Reliëfkaart Elzas

Waarom in de Elzas 500mm neerslag valt en ten oosten van de Rijn in Duitsland 1500mm…

Recente oogstjaren in de Elzas

Foulque Aulagnon, Export Coordinator van het Conseil Interprofessionnel des Vins d’Alsace (CIVA), gaf tijdens de lunch in Wistub Brenner een mooi kort en bondig overzicht van recente oogstjaren in de Elzas.

2005: bewaarwijnen, rijp met hoog (wijnsteen)zuur, alleen Riesling werd niet overal volledig rijp, goede late harvest.
2006: erg slecht jaar.
2007: klassiek – mooi voorjaar, slechte zomer, niet top, niet slecht.
2008: een van de beste jaren, kan goed rijpen, hoog zuur, maar goed zuur – zuur dat je proeft achterop de tong, zegt Foulque. Ook goede late-oogstwijnen.
2009: warm en zonnig, goede pinot noir, ‘bijna als Bourgogne’.
2010: lage opbrengst, frisse zuren, kan rijpen, weinig late harvest.
2011: goed jaar, maar niet top.

Share

Comments are closed

© 2024 Sjakes.com. Inloggen

Social media & sharing icons powered by UltimatelySocial
- Designed by Crystina creates & Gabfire Themes