De X-factor: hoe wijn een medaille wint

Liquor & Wine vrijdag, 21 juni 2013

Wijn moet echt iets bijzonders hebben, vind ik, om een medaille te krijgen. Iets extra’s. Spanning, gelaagdheid, energie, structuur, luciditeit, een mooie balans, complexiteit, de ‘x-factor’. In mijn beleving geldt dit vaak niet op wijnkeuringen. Althans niet op op het jaarlijkse Concours Mondial de Bruxelles.

‘Het is een goede wijn’, zeggen mijn mede-juryleden. ‘Hij is goed gemaakt, hij verdient een medaille.’ Mijn score zit in die gevallen meestal nét onder de medaillegrens. Een van de juryleden zei: ‘Jij stelt te hoge eisen, dit zijn wijnen in het supermarktsegment.’

Ik deel die mening niet. Elke wijn die goed gemaakt is een medaille geven, is net zoiets als elke voetballer in de hoofdklasse een contract bij Ajax aanbieden want ze kunnen allemaal aardig voetballen.

Bovendien zijn het op het Concours Mondial de Bruxelles beslist niet alleen wijnen in het supermarktsegment. Dat geldt misschien voor de meerderheid van de ingezonden wijn, maar dat is geen grote meerderheid. Er worden wijnen ingestuurd in álle prijsklassen.

Eén voorbeeld: Bodega Bouza, Tannat B6 Parcela Única 2011. Uit Uruguay. Vonden we allemaal goud waard. Mooie wijn, maar behoorlijk aan de prijs, 40 of 50 euro per fles.

Dat we bij het proeven geen informatie hebben over de prijsklasse van de wijn is een handicap. Ik heb niets tegen eenvoudige wijnen. Integendeel. Een eenvoudige wijn (licht tot medium in smaak en body, matig intens, matige lengte), die wel goed en lekker is en ook nog iets extra’s te bieden heeft (een beetje spanning of een mooie balans kan al heel mooi zijn), verdient wat mij betreft een medaille als hij 5 euro kost. Mocht hij voor 20 euro in de winkel blijken te staan, dan verdient hij strafpunten.

Dan heb je ook nog de kwestie ’typiciteit’ of ‘referentiekader’. We proeven blind, dus we hebben geen idee van de herkomst of de druivenrassen. Vul je netjes je formulier in, dan kan het in theorie gebeuren dat de geproefde wijn een medaille krijgt, terwijl hij gemaakt is van pinot noir maar helemaal niet naar pinot noir smaakt. Een pinot noir die niet naar pinot noir smaakt kan best lekker zijn, maar hij verdient dan toch geen medaille.

Omgekeerd kan het heel goed gebeuren dat we wijnen uit onbekende wijnlanden onderwaarderen omdat we de smaak of stijl niet kennen, omdat we geen referentie hebben.

Als de winnaar van een missverkiezing achteraf een man blijkt te zijn, zat hij in de verkeerde wedstrijd.

Afijn, over proeven en keuren wordt al eeuwen gediscussieerd. Ik ben in principe een voorstander van een tweede ronde voor de wijnen met een score boven de 84 punten. Er zijn wijnkeuringen waarbij dat gebruikelijk is. Een tweede ronde zou een herkeuring moeten zijn met de fles op tafel en met informatie over de prijsklasse, herkomst, druivenras en misschien ook wel zuurgraad, suikergehalte, alcohol, etc. Zijn we het dan na overleg eens over de medaille, dan verdient de wijn die ook echt.

Smaak is subjectief, zeggen ze, maar goede smaak is ook consensus.

De grootste verrassing tijdens het concours voor mijn jurygroep (vier mensen en een voorzitter) was flight nummer 769: rode wijnen uit Centraal Europa. Bijna alle veertien wijnen kregen een medaille van ons. Unaniem, want ondergetekende dissident was eveneens gul in deze ronde.

Uit Montenegro scoorde wijnhuis 13 Jul-Plantaze met drie wijnen van de druif vranac, waaronder relatief oude wijnen uit 2008 en 2005. (Vranac kan dus mooi rijpen!)

Vinarija Zvonko uit Servië ging met twee medailles aan de haal: Cuvée Živo Teče 2010 en Cuvée No.1 2010, beide van merlot, cabernet franc and lemberger.

Ook de Terra Lazarica Cabernet Sauvignon Barrique 2007 van de grote drankenproducent Rubin Kruševac uit Servië scoorde een medaille.

Verder twee wijnen uit Macedonië: Puklavec & Friends, Cabernet Sauvignon-Merlot 2011 (te koop voor 5 euro bij Jumbo) en Tikvesh Barovo Red 2011 (van vranec en kratošija).

En twee wijnen uit Kroatië: Vina Laguna Festigia Cabernet Sauvignon 2010 en Vina Laguna Festigia Castello 2011 (merlot en syrah), Vina Laguna.